Op 13 Desember 2023 het Regter Pitso Molitsoane, in die Bloemfonteinse Hooggeregshof, 'n verreikende uitspraak gelewer in die saak tussen Woodland Hills Wildlife Huiseienaarsvereniging en die Mangaung (Bloemfontein) munisipaliteit. Die saak is ook deur die Vrystaatse Departement van Samewerkende Regering en Tradisionele Sake (CoGTA) as die Tweede Respondent teengestaan. Woodlands as die Applikant het hul saak met koste gewen. Die volgende belangrike aspekte is deur die regter uitgelig:
"...die Applikant voer aan dat alhoewel die verskaffing van vullisverwyderingsdienste 'n munisipale uitvoerende en wetgewende bevoegdheid is en 'n diens is wat munisipaliteite gewoonlik lewer, dit nie 'n reg is nie..."
“As ’n mens sou aanvaar dat die verpligting om vullisverwyderingsdienste te lewer ’n uitvoerende en wetgewende bevoegdheid van ’n munisipaliteit is en nie ’n reg van die munisipaliteit nie, tesame met wat ek later in hierdie uitspraak sê, is dit moeilik om die voorlegging deur die munisipaliteit te aanvaar. Eerste Respondent voer aan dat dit die eksklusiewe gesag het om die vullis binne die dorp Woodlands te verwyder.”
“Verwysing na Rademan v Moqhaka (Kroonstad) Plaaslike Munisipaliteit is gepas.”
Regter Raymond Zondo van die konstitusionele hof het in daardie saak die volgende gesê:
“Waar ’n munisipaliteit betaling van ’n inwoner of belastingbetaler vir dienste eis, is hy slegs geregtig op betaling van dienste wat hy gelewer het. Op dieselfde wyse, waar 'n munisipaliteit van 'n inwoner, kliënt of belastingbetaler betaling vir dienste eis, is die inwoner, kliënt of belastingbetaler slegs verplig om die munisipaliteit te betaal vir dienste wat gelewer is. Daar is geen verpligting op ’n inwoner, klant of belastingbetaler om die munisipaliteit te betaal vir ’n diens wat nie gelewer is nie.”
Opsommend:
Vullisverwydering is 'n funksie van munisipaliteite, maar dit is nie hul eksklusiewe reg nie.
Waar 'n munisipaliteit, soos in die geval van Mafube, versuim om 'n diens te lewer (soos vir vullisverwydering), kan hy nie betaling vir daardie diens eis nie. Die uitspraak van regter Zondo in die Rademan-saak stel dit duidelik dat die inwoners nie hoef te betaal vir 'n diens wat nie aan hulle gelewer is nie.
Mafube Besigheidsforum (MBF) is veral bly dat dit nou deur die Hooggeregshof erken word en bevestig ons argument soos gestel in ons "Gids tot Dispuutverklaring".
Hierdie uitspraak van regter Molitsoane erken dus die reg van inwoners, sake-eienaars en belastingbetalers om hul eie diensverskaffers te kies. Dit is die mening van MBF, dat hierdie uitspraak, soos dit betrekking het op plaaslike regering en dienslewering, 'n klein, hoewel betekenisvolle oorwinning vir gemeenskappe is. Dit baan nou die weg vir privatisering van dienste.
Die volledige uitspraak en MBF se “Gids tot Dispuutverklaring” te kan van MBF se webwerf afgelaai word.
Foto: Regter Pitso Molitsoane
MBF nooi inwoners, sake-eienaars en belastingbetalers om ons kantore te Kerkstraat 18A, Frankfort op Maandae tot Donderdae van 08h30 tot 16h00 en Vrydae 08h30 tot 12h00 te besoek. Bel of stuur 'n WhatsApp-boodskap aan Marina by 079 145 4295. Besoek ons webwerf www.mafubebf.org en volg ons op Facebook.
ความคิดเห็น